Korona królów

WŁADYSŁAW ŁOKIETEK

Książę kujawski ze swym niewielkim wzrostem z pewnością nie należał do faworytów w rywalizacji o tron krakowski. Cierpliwość, niezwykły upór oraz sprzyjające szczęście pozwoliły jednak ojcu Kazimierza Wielkiego osiągnąć sukces.

Po wielu latach, w 1306 r. zdobył Krakowów i sięgnął po władze w państwie. Stało się to m.in. z powodu dramatycznych losów jego znacznie silniejszych rywali – księcia wrocławskiego Henryka IV Probusa, Przemysła II wielkopolskiego oraz władców Czech, Wacława II i jego syna Wacława III. Niemal wszyscy zakończyli swój żywot w tragicznych okolicznościach – porywani, truci i mordowani.

Zwieńczeniem długiej walki Władysława była jego koronacja w Krakowie w roku 1320. Po wielu latach rozbicia dzielnicowego udało mu się zjednoczyć znaczną część ziem polskich. Poza władzą Łokietka pozostał jednak Śląsk oraz Mazowsze. W czasach jego panowania Polska utraciła na rzecz zakonu krzyżackiego Pomorze Gdańskie i Kujawy.

Swoją politykę Władysław oparł na sojuszu z Węgrami oraz Litwą. Państwo otoczone było jednak przez wielu wrogów – krzyżaków, brandenburskich Wittelsbachów oraz rządzących w Czechach Luksemburgów.

Umierając w 1333 r. Władysław pozostawił Kazimierzowi Wielkiemu państwo zagrożone z wielu stron – skonfliktowane z sąsiadami, gotowymi zaatakować w każdej chwili, a także z nierozwiązaną sprawą polskiej korony. Rościł sobie do niej prawo król czeski, który Łokietka nazywał tylko „królem Krakowa”. Z tymi problemami Kazimierz zmierzyć musiał się już na początku swojego panowania.